Wymagania formalno-prawne w przedmiocie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego albo stopnia doktora habilitowanego w zakresie sztuki reguluje art. 219 Ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2018 poz. 1668, z późn. zm.)1. Stopień naukowy nadaje się w dziedzinie nauki i dyscyplinie naukowej, a stopień w zakresie sztuki nadaje się w dziedzinie sztuki i dyscyplinie artystycznej.
W świetle art. 220 wymienionej ustawy, wnioskujący w postępowaniu w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego, zgodnie z zaleceniami Rady Doskonałości Naukowej jako centralnego organu administracji rządowej działającego na rzecz zapewnienia rozwoju kadry naukowej według najwyższych standardów jakości działalności naukowej, składa wniosek wraz z wymaganą dokumentacją do podmiotu habilitującego za pośrednictwem RDN. Dokumentacja habilitacyjna obejmuje:
a) wniosek przewodni o przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie i w dyscyplinie;
b) dane wnioskodawcy;
c) kopię dokumentu potwierdzającego posiadanie stopnia doktora;
d) autoreferat;
e) wykaz osiągnięć naukowych albo artystycznych, stanowiących znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny.
We wniosku wskazuje się m.in. nazwę i dane adresowe podmiotu habilitującego, wybranego do przeprowadzenia postępowania, czy komisja habilitacyjna ma podejmować uchwałę w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego w głosowaniu tajnym albo jawnym oraz wykaz załączników.
W autoreferacie przedstawia się opis kariery zawodowej (posiadane dyplomy, stopnie naukowe lub artystyczne, tytuł rozprawy doktorskiej, dotychczasowe zatrudnienie w jednostkach naukowych lub artystycznych), merytoryczne omówienie przedmiotowych osiągnieć stanowiących znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny, w tym co najmniej jedną monografię naukową wydaną przez wydawnictwo z wykazu lub jeden cykl powiązanych tematycznie artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach naukowych lub w recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych, które w roku opublikowania artykułu w ostatecznej formie były ujęte w wykazie lub jedno zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne, technologiczne lub artystyczne, informacje o wykazywaniu się istotną aktywnością naukową albo artystyczną realizowaną w więcej niż jednej uczelni, instytucji naukowej lub instytucji kultury, w szczególności zagranicznej, wraz z kopiami dokumentów potwierdzającymi określone osiągnięcia, w szczególności dotyczących staży naukowych, grantów, publikacji powstałych w wyniku prowadzenia badań w więcej niż jednej jednostce naukowej oraz informacje o osiągnięciach dydaktycznych, organizacyjnych oraz popularyzujących naukę lub sztukę.
W wykazie osiągnięć naukowych albo artystycznych zamieszcza się m.in. informacje dotyczące osiągnieć stanowiących znaczny wkład w rozwój określonej dyscypliny, członkostwa w redakcjach naukowych monografii lub komitetach organizacyjnych, redakcyjnych i radach naukowych czasopism, wystąpienia konferencyjne, uczestnictwa w pracach zespołów badawczych realizujących projekty finansowane w drodze konkursów krajowych lub zagranicznych, staży w instytucjach naukowych lub artystycznych, w tym zagranicznych z podaniem miejsca, terminu, czasu trwania stażu i jego charakteru, uczestnictwa w zespołach oceniających wnioski o finansowanie badań, wnioski o przyznanie nagród naukowych, wnioski w innych konkursach mających charakter naukowy lub dydaktyczny, współpracy z otoczeniem społecznym i gospodarczym (dorobek technologiczny, prawa własności przemysłowej, ekspertyzy) czy dane naukometryczne (Impact Factor, Indeks Hirscha, liczba cytowań). Informacje zawarte w poszczególnych punktach tego dokumentu powinny uwzględniać podział na okres przed uzyskaniem stopnia doktora oraz po jego uzyskaniu.
Wniosek o przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego może być złożony do Rady Doskonałości Naukowej osobiście w siedzibie RDN lub za pośrednictwem przesyłki pocztowej albo kurierskiej w formie papierowej (opatrzony podpisem własnoręcznym) oraz za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP /RDN/SkrytkaESP, podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym (bezpłatny podpis elektroniczny) lub podpisem osobistym. W przypadku wniosku składanego w formie papierowej należy także przedłożyć elektroniczny nośnik danych (pendrive), na którym zostaną nagrane skany wszystkich składanych dokumentów w formie papierowej, w tym kopii publikacji. W przypadku osób ubiegających się o nadanie stopnia doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych należy dołączyć również dokumentację w języku angielskim.
Procedura postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego obejmuje:
a) ocenę formalną wniosku przez RDN i przekazanie go podmiotowi habilitującemu w terminie 4 tygodni od dnia jego otrzymania;
b) wyrażenie zgody przez podmiot habilitujący na przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego (4 tygodnie);
c) wyznaczenie przez RDN W terminie 12 tygodni od dnia otrzymania wniosku 4 członków komisji habilitacyjnej, w tym przewodniczącego i 3 recenzentów;
d) powołania przez podmiot habilitujący siedmioosobowej komisji habilitacyjnej (6 tygodni);
e) przygotowanie recenzji przez czterech recenzentów (8 tygodni);
f) przeprowadzenie kolokwium habilitacyjnego w zakresie osiągnięć naukowych lub artystycznych osoby ubiegającej się o stopień doktora habilitowanego;
g) podjęcie przez Komisję habilitacyjną uchwały zawierającej opinię w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego (opinia nie może być pozytywna, jeżeli co najmniej 2 recenzje są negatywne);
h) przekazanie przez Komisję habilitacyjną uchwały podmiotowi habilitującemu wraz z uzasadnieniem i dokumentacją postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego (6 tygodni);
i) podmiot habilitujący w terminie miesiąca od dnia otrzymania uchwały, nadaje stopień doktora habilitowanego albo odmawia jego nadania.
Podmioty habilitujące, które posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego, zgodnie z art. 348 wskazanej ustawy, wprowadzają dane dotyczące danego postępowania do Bazy dokumentów w postępowaniach awansowych w ramach Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on.
Przez Centrum Kształcenia IDEA organizowane są specjalistyczne szkolenia wspierające proces przygotowania wniosku habilitacyjnego oraz dokumentacji:
- "Dobre praktyki w przygotowaniu przedmiotowego wniosku habilitacyjnego wraz z wymaganą dokumentacją na potrzeby wszczęcia postępowania w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego."
- "Autoreferat habilitacyjny – merytoryczny komentarz i praktyczne opracowanie na podstawie wzorcowego przykładu."
Autor: dr Wojciech Majkowski
